بعد از شیمی درمانی چی بخوریم؟ بهترین رژیم تغذیه بعد از شیمی درمانی

شیمی درمانی یکی از مراحل چالش برانگیز در زندگی افرادی است که با سرطان هایی مانند سرطان روده یا سینه دست و پنجه نرم می کنند. این درمان اغلب با عوارض جانبی قابل توجهی همراه است، بنابراین داشتن یک رژیم غذایی مناسب می تواند در کاهش این عوارض و بازگشت سریع تر به حالت عادی کمک کند. مطالعات نشان می دهند که پایبندی بهتر به رژیم غذایی MIND با بهبود عملکرد شناختی و کاهش التهاب محیطی پس از شیمی درمانی مرتبط است. در این مطلب، نکاتی از متخصصان تغذیه برای بهبود رژیم تغذیه بعد از شیمی درمانی آورده شده است.

راهنمای تغذیه برای بیماران تحت شیمی درمانی

مراجعه به یک متخصص تغذیه برای بیماران سرطانی می تواند مفید باشد، زیرا آن ها می توانند رژیم های غذایی خاصی را پیشنهاد دهند که به کاهش عوارض شیمی درمانی کمک می کنند. در این بخش، اصول کلی تغذیه برای بیماران سرطانی ارائه شده است.

• مصرف سبزیجات و میوه ها: استفاده از سبزیجات خام و میوه ها برای بیمارانی که شیمی درمانی می شوند، بسیار مهم است. اما باید از سبزیجاتی که به طور صحیح ضدعفونی نشده اند، پرهیز شود. همچنین، افرادی که تعداد گلبول های سفید خونشان کمتر از ۵۰۰ است، نباید از سبزیجات خام و میوه استفاده کنند.
• استفاده از مواد پروبیوتیک: شیمی درمانی، به ویژه در سرطان روده، می تواند باکتری های مفید دستگاه گوارش را کاهش دهد. مصرف مواد پروبیوتیک می تواند به بهبود التهاب، مشکلات گوارشی و تهوع کمک کند.
• افزایش مصرف میوه های آنتی اکسیدان: میوه های قرمز، بنفش و نارنجی به دلیل داشتن آنتی اکسیدان بالا، باید بیشتر مصرف شوند.
• اجتناب از کافئین: بهتر است از مصرف غذاها و نوشیدنی های کافئین دار پرهیز شود و چای سبز جایگزین چای سیاه شود.
• پرهیز از مواد دارای فیتواستروژن: موادی مانند سویا، شیرین بیان، شنبلیله، کنجد، سبوس گندم و نعنا باید از رژیم غذایی حذف شوند.
• مصرف پروتئین بیشتر: بیماران نیاز به پروتئین بیشتری دارند و بهتر است این پروتئین از منابع گیاهی تامین شود. مصرف پروتئین حیوانی نیز مانعی ندارد.
• پرهیز از غذاهای چرب و شور: مصرف غذاهای پرچرب، نشاسته ای و شور باید محدود شود و استفاده از فست فود به یک بار در ماه کاهش یابد. نان سفید نیز نباید مصرف شود.
• مصرف سبزیجات آنتی اکسیدانی: فلفل دلمه ای، زردچوبه، انواع کلم، چغندر، لبو و هویج سبزیجاتی هستند که مصرف آن ها توصیه می شود.
• پرهیز از گوشت و تخم مرغ خام: گوشت و تخم مرغ باید کاملاً پخته شوند.

بازسازی بدن بعد از شیمی‌درمانی: چه غذاهایی کمک می‌کنند؟

بعد از شیمی‌درمانی، بدن به شدت نیاز به ترمیم و بازیابی دارد. غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان مثل سبزیجات برگ‌سبز، توت‌ها و مغزها می‌توانند در بازسازی سلول‌ها مؤثر باشند. مصرف پروتئین کافی (مرغ، تخم‌مرغ، ماهی و حبوبات) به ترمیم بافت‌ها کمک می‌کند. نوشیدن آب فراوان برای دفع سموم باقی‌مانده از داروها ضروری است. همچنین مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده مثل برنج قهوه‌ای و نان سبوس‌دار به تأمین انرژی کمک می‌کند.

رژیم غذایی MIND

رژیم غذایی MIND یک برنامه غذایی است که به طور ویژه برای تقویت سلامت مغز و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر طراحی شده است. این رژیم ترکیبی از بهترین بخش‌های رژیم‌های مدیترانه‌ای و DASH است. هدف اصلی رژیم MIND:

• بهبود عملکرد مغز: تقویت حافظه، تمرکز و سایر عملکردهای شناختی.
• کاهش خطر زوال عقل: به ویژه بیماری آلزایمر

سوپ شیمی درمانی

بیماران سرطانی اغلب به دلیل پرتودرمانی و شیمی درمانی با مشکلات گوارشی و کاهش اشتها مواجه می شوند. برای تسهیل تغذیه، توصیه می شود هر دو تا سه ساعت یک وعده سبک مانند سوپ مصرف شود. سوپ شیمی درمانی شامل مواد نرم و پوره ای، آب مرغ یا گوشت و سبزیجات آنتی اکسیدانی است.

سه خوراکی مفید در دوران شیمی درمانی

این توصیه ها می تواند به بیماران سرطانی در مدیریت بهتر عوارض شیمی درمانی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند:

• آووکادو: این میوه خامه ای و سبز رنگ غنی از چربی های تک غیراشباع سالم و فیبر است که می تواند در کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب کمک کند. آووکادو به دلیل ملایمت و قابلیت سیری، گزینه مناسبی برای بیمارانی است که با خشکی دهان، یبوست، زخم های دهانی یا کاهش وزن مواجه اند.
• تخم مرغ: تخم مرغ ها به دلیل پروتئین و چربی بالا، می توانند در مقابله با خستگی ناشی از شیمی درمانی مفید باشند. برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، تخم مرغ ها باید کاملاً پخته شوند.
• آبگوشت: تغییرات مزه در طول شیمی درمانی طبیعی است و آبگوشت جایگزین مناسبی برای آب است. آبگوشت از جوشاندن سبزیجات، سبزی ها و گوشت یا مرغ تهیه می شود و حاوی الکترولیت های مهمی مانند سدیم، پتاسیم، کلرید و کلسیم است.

چطور با تغذیه سیستم ایمنی رو تقویت کنیم؟

شیمی‌درمانی سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، پس تغذیه نقش کلیدی در تقویت آن دارد. مواد غذایی حاوی ویتامین C (مثل پرتقال، کیوی، فلفل دلمه‌ای) و زینک (مثل عدس، گوشت قرمز، تخمه کدو) به افزایش مقاومت بدن کمک می‌کنند. پروبیوتیک‌ها مثل ماست، کفیر و دوغ باعث بهبود فلور روده و عملکرد ایمنی می‌شوند. مصرف سبزیجات رنگارنگ به‌خاطر ترکیبات ضدالتهابی‌شان توصیه می‌شود. همچنین باید از مصرف غذاهای فرآوری‌شده و قند زیاد پرهیز کرد.

از حالت تهوع تا کم‌اشتهایی: چطور با غذا کنترلش کنیم؟

یکی از رایج‌ترین مشکلات بعد از شیمی‌درمانی، حالت تهوع و کاهش اشتهاست. وعده‌های غذایی کوچک ولی مکرر می‌توانند به بهبود این حالت کمک کنند. غذاهای ساده و کم‌چرب مثل سوپ مرغ، برنج ساده یا موز معمولاً بهتر تحمل می‌شوند. مصرف زنجبیل (در چای یا غذا) به کاهش تهوع کمک می‌کند. پرهیز از بوی‌های تند و غذاهای چرب نیز از شدت علائم می‌کاهد.

آنچه از مقاله تغذیه بعد از شیمی درمانی متوجه شدیم

انتخاب رژیم درست تغذیه بعد از شیمی درمانی، نقش بسیار مهمی در کاهش عوارض جانبی و بهبود سریع تر بیماران سرطانی دارد. مصرف سبزیجات و میوه های ضدعفونی شده، مواد پروبیوتیک، میوه های آنتی اکسیدانی، و پرهیز از غذاهای پرچرب و کافئین دار توصیه می شود. همچنین، سوپ های سبک و مغذی و مواد غذایی حاوی پروتئین های سالم مانند آووکادو و تخم مرغ می توانند در بهبود وضعیت گوارشی و تامین انرژی لازم بدن مؤثر باشند. رعایت این نکات به بیماران کمک می کند تا در کنار درمان های پزشکی، بهبود سریع تر و کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند.

16 کار ساده برای داشتن سبک زندگی سالم