همه چیز درباره سرطان سینه
سرطان سینه دومین نوع شایع سرطان در جهان است و به‌ویژه در میان زنان بسیار رایج است. آمارها نشان می‌دهند که از هر هشت زن در سطح جهان، یک نفر به این بیماری مبتلا می‌شود. طبق اعلام آمار وب سایت Breast cancer، هر سال، سرطان سینه حدود 30 درصد از موارد جدید سرطان در زنان ایالات متحده را تشکیل می دهد. در ایران نیز وضعیت نگران‌کننده است و هر ساله حدود هفت هزار زن به این نوع سرطان دچار می‌شوند. بنابراین، ضروری است که این بیماری را به‌خوبی بشناسیم و از راه‌های پیشگیری و درمان آن آگاه شویم.
سلول‌های بدن به‌طور طبیعی همواره در حال تکثیر هستند، اما گاهی این فرآیند از کنترل خارج شده و سلول‌ها به‌صورت بی‌رویه تکثیر می‌شوند. نتیجه این تکثیر نامنظم، ایجاد توده‌های سرطانی است. وقتی این توده‌ها در بافت سینه یا غدد لنفاوی نواحی اطراف سینه مانند زیر بغل یا ترقوه ظاهر می‌شوند، به آن سرطان سینه می‌گویند.
عوامل بروز سرطان سینه چیست؟
عامل اصلی در بروز سرطان سینه سابقه خانوادگی است. زنانی که در خانواده نزدیک خود مانند مادر، خواهر یا خاله با این بیماری روبرو بوده‌اند، باید بیشتر مراقب باشند.
با این حال، ژنتیک تنها علت نیست و عوامل دیگری نیز می‌توانند نقش داشته باشند. عواملی همچون سن بالا، شروع زودهنگام قاعدگی، یائسگی در سنین بالا و تأخیر در بارداری از عوامل خطرساز محسوب می‌شوند.
همچنین، استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های هورمونی برای جلوگیری از بارداری نیز می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
علائم سرطان سینه چیست؟
اگر تا به حال متوجه وجود توده یا درد در سینه خود شده‌اید، ممکن است این سوال برایتان پیش آمده باشد که آیا این علائم نشانه سرطان سینه هستند؟ از نشانه‌های برجسته سرطان سینه می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- وجود توده در سینه یا زیر بغل
- اختلاف در اندازه یا شکل دو سینه
- ترشح چرک، مایعات یا خون از نوک سینه
- تغییر رنگ و اندازه نوک پستان
- بروز فرورفتگی یا برآمدگی در ناحیه نوک سینه
- تغییر ظاهر پوست سینه به حالت پوست پرتقال
- درد در ناحیه سینه
- خارش یا سوزش در نوک سینه
- پوسته‌پوسته شدن نوک پستان
اکثر موارد سرطان سینه با وجود توده در سینه یا نواحی زیر بغل همراه است، اما باید توجه داشت که درد سینه همیشه به معنای سرطان نیست و این درد می‌تواند ناشی از مسائل دیگر باشد. همچنین، هر توده‌ای در سینه لزوماً سرطانی نیست و باید توسط پزشک بررسی شود، زیرا ممکن است تنها کیست یا توده‌ای خوش‌خیم باشد.
انواع سرطان سینه
سرطان سینه به دو نوع اصلی تهاجمی و غیرتهاجمی تقسیم می‌شود. سرطان تهاجمی به گونه‌ای است که سلول‌های سرطانی از مرز بافت طبیعی سینه عبور کرده و ممکن است از طریق خون یا غدد لنفاوی به سایر قسمت‌های بدن منتقل شوند.
در مقابل، سرطان غیرتهاجمی در یک نقطه خاص از پستان باقی می‌ماند و به بافت‌های اطراف گسترش نمی‌یابد.
- کارسینوم داکتال درجا (DCIS) نوعی سرطان تهاجمی است که از مجاری شیر آغاز شده و به سایر بافت‌های سینه گسترش پیدا می‌کند. این سرطان، که گاهی به عنوان کارسینوم مجرای نفوذی هم شناخته می‌شود، شایع‌ترین نوع سرطان سینه است و 70 تا 80 درصد موارد سرطان سینه را شامل می‌شود.
- کارسینوم لوبولار درجا (LCIS)، یک نوع سرطان غیرتهاجمی است که در سلول‌های غدد تولیدکننده شیر رخ می‌دهد. اگرچه LCIS سرطان نیست، اما افرادی که به آن مبتلا می‌شوند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه هستند.
- کارسینوم داکتال تهاجمی (IDC) نوع دیگری از سرطان تهاجمی است که از مجاری شیر آغاز شده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد. این نوع سرطان نیز از شایع‌ترین انواع سرطان سینه بوده و مردان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- کارسینوم لوبولار تهاجمی (ILC) نیز دومین نوع شایع سرطان سینه است که از غدد تولیدکننده شیر آغاز شده و به بافت‌های اطراف گسترش می‌یابد.
انواع نادر سرطان سینه
علاوه بر انواع شایع سرطان سینه، انواع نادرتری نیز وجود دارد که شیوع کمتری دارند:
- سرطان سینه التهابی یکی از این انواع نادر است که 1 تا 5 درصد از تمام موارد سرطان سینه را تشکیل می‌دهد. این نوع سرطان نسبت به سرطان داکتال و لوبولار مهاجمی، میل بیشتری به گسترش دارد. این بیماری با قرمزی و تورم پوست سینه همراه است و سلول‌های سرطانی در عروق لنفاوی پوست پستان قرار می‌گیرند.
- بیماری پاژه از نوک پستان نیز نوعی سرطان نادر است که از مجاری پستان آغاز شده و به پوست و نوک پستان گسترش می‌یابد. این نوع سرطان تنها یک درصد از موارد سرطان سینه را تشکیل می‌دهد و با پوسته‌پوسته شدن و خونریزی همراه است.
- سرطان سینه سه‌گانه منفی به دلیل عدم وجود گیرنده‌های هورمونی ER، PR و HER2 در سلول‌های سرطانی نام‌گذاری شده است. این نوع سرطان معمولاً در زنان جوان‌تر دیده می‌شود و به‌سرعت رشد و گسترش می‌یابد. از آنجا که این سلول‌ها گیرنده‌های هورمونی ندارند، هورمون‌درمانی در درمان این نوع سرطان مؤثر نیست و شیمی‌درمانی به عنوان گزینه اصلی درمان استفاده می‌شود.
- آنژیوسارکوما سینه نیز نوع نادری از سرطان است که از سلول‌های پوشاننده رگ‌های خونی یا لنفاوی شروع می‌شود و می‌تواند بافت سینه یا پوست روی آن را تحت تأثیر قرار دهد. این نوع سرطان تنها یک درصد از کل سرطان‌های سینه را تشکیل می‌دهد.
شناخت دقیق انواع سرطان سینه و علائم آن‌ها، کلید موفقیت در تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر این بیماری است.
تشخیص سرطان سینه
با توجه به اهمیت شناسایی زودهنگام سرطان سینه، این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان این بیماری را تشخیص داد؟ روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.
1. خودآزمایی و توجه به علائم
برای انجام خودآزمایی، در مقابل آینه بایستید، دست‌ها را ابتدا به دو سمت بدن آویزان کرده، سپس به بالا و جلو بکشید و اندازه و شکل هر دو پستان را به‌دقت بررسی کنید.
پس از آن، به پشت دراز بکشید، یکی از دست‌ها را بالا ببرید و با استفاده از سه انگشت میانی دست دیگر، به‌صورت دایره‌وار و در جهت عقربه‌های ساعت تمام سینه و ناحیه زیر بغل را لمس کنید. همچنین، نوک پستان‌ها را به‌دقت بررسی کنید و از عدم وجود ترشحات مطمئن شوید.
2. ماموگرافی
ماموگرافی یک روش تصویربرداری از پستان با استفاده از اشعه ایکس است که به شناسایی سرطان در مراحل اولیه کمک می‌کند. این روش به‌ویژه برای زنان بالای 40 سال توصیه می‌شود و باید سالانه تحت نظر پزشک انجام شود.
با وجود این، برخی از انواع سرطان پستان ممکن است با ماموگرافی قابل تشخیص نباشند که در این صورت از روش‌های دیگر استفاده می‌شود.
3. نمونه‌برداری (بیوپسی)
قطعی‌ترین روش برای تشخیص سرطان سینه، نمونه‌برداری یا بیوپسی است. در این روش، با استفاده از یک سوزن، بخشی از بافت توده در سینه برداشته شده و در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. اگر سلول‌های بافت غیرطبیعی به‌نظر برسند، تشخیص سرطان سینه داده می‌شود.
درمان سرطان سینه با جراحی
درمان سرطان سینه اغلب شامل روش‌های شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است، اما در برخی موارد، جراحی برای برداشتن بافت سرطانی الزامی است.
گاهی در طول جراحی، نیاز است که تمام پستان تخلیه شود. با این‌حال، این فقدان می‌تواند از طریق عمل‌های زیبایی بازسازی شود.
پس از جراحی، بیمار تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی قرار می‌گیرد تا سلول‌های سرطانی باقی‌مانده از بین بروند و از گسترش مجدد جلوگیری شود. شیمی‌درمانی به دو شکل خوراکی و تزریقی انجام می‌شود و می‌تواند نتایج مثبتی داشته باشد.
اگر بیمار دو سال پس از جراحی بدون بروز سلول‌های سرطانی جدید مقاومت کند، احتمال بازگشت بیماری کاهش می‌یابد.
همچنین، اگر تا پنج سال پس از جراحی هیچ نشانه‌ای از سرطان در بدن بیمار مشاهده نشود، احتمال بازگشت بیماری به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
درمان گیاهی
اگرچه درمان‌های گیاهی نمی‌توانند بافت‌های سرطانی را به‌طور کامل حذف کنند، اما می‌توانند به‌عنوان مکمل در روند بهبود و پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی مفید باشند.
مواد غذایی مانند سویا، کلم، برنج قهوه‌ای، زیتون، نان سبوس‌دار و ماهی آزاد تأثیر مثبتی در کاهش تولید سلول‌های سرطانی دارند. علاوه بر این، ورزش منظم و کاهش کالری دریافتی از طریق رژیم غذایی، به کاهش تولید استروژن و در نتیجه کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه کمک می‌کند.
پیشگیری از سرطان سینه
پیشگیری از سرطان سینه بهتر از درمان آن است. برخی از راهکارهای پیشگیری عبارت‌اند از:
- انجام ماموگرافی سالانه برای زنان بالای 40 سال.
- انجام خودآزمایی پستان به‌صورت ماهانه.
- گنجاندن ورزش و فعالیت بدنی در برنامه روزانه.
- مصرف غذاهای غنی از فیبر.
- اجتناب از مصرف الکل و دخانیات.
- عدم تأخیر در بارداری.
- تغذیه نوزاد با شیر مادر.
- استفاده از سوتین‌های راحت و مناسب و درآوردن آن در هنگام استراحت.
به‌طور کلی، با توجه به شیوع بالای سرطان سینه و ارتباط آن با عواملی همچون ژنتیک و سبک زندگی، زنان باید روش‌های پیشگیری را به کار گیرند تا در صورت بروز بیماری، بتوانند آن را در مراحل اولیه شناسایی و روند درمان را سریع‌تر آغاز کنند.
آنچه از مقاله سرطان سینه متوجه شدیم
سرطان سینه یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در زنان است که با شناسایی زودهنگام می‌تواند با موفقیت درمان شود. انجام ماموگرافی سالانه، خودآزمایی منظم و توجه به علائم اولیه از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری هستند. درمان این بیماری شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است و بهبود سبک زندگی و تغذیه مناسب نیز می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه داشته باشد.
