بر اساس تحقیقات اخیر منتشر شده در نشریه بینالمللی محیط زیست، آلودگی هوا نه تنها به سلامت فیزیکی انسانها آسیب میرساند بلکه بر قدرت تمرکز و توجه کودکان نیز تأثیر منفی میگذارد، به ویژه بر پسران در رده سنی ۴ تا ۸ سال. این تحقیق که دادههایی از بیش از ۱۷۰۰ زن و کودک در چهار منطقه مختلف اسپانیا را بررسی کرده است، به این نتیجه دست یافته که قرار گرفتن در معرض سطوح بالای دی اکسید کربن میتواند به طور قابل توجهی بر عملکرد توجه کودکان در سنین ۴ تا ۶ سال تأثیر بگذارد. این یافتهها اهمیت کنترل کیفیت هوا و تأثیر آلودگی هوا بر هوش کودکان را بیش از پیش آشکار میسازد. آلودگی هوا نه تنها موجب بیماریهای تنفسی میشود بلکه میتواند به طور جدی بر تواناییهای یادگیری و تمرکز کودکان تأثیر بگذارد و به تدریج آیندهی تحصیلی و شغلی آنها را تحت الشعاع قرار دهد. پیامدهای این تحقیق برای والدین، مربیان و سیاستگذاران به منظور اتخاذ تدابیر مؤثر برای کاهش آلودگی هوا و حفاظت از نسل آینده است. توجه به این موضوع و اتخاذ راهکارهای پیشگیرانه میتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان کودکان ایفا کند.
1. کاهش بهره هوشی کودکان
آلاینده های هوا حاوی ذرات معلقی هستند که می توانند بهره هوشی کودکان را کاهش دهند. مواد مضر، نظیر سرب، پس از ورود به جریان خون، به مغز رسیده و مانع از رشد طبیعی سلول های مغزی می شوند. مطالعات نشان داده است که کودکان ساکن در مناطق آلوده به هوا، به طور متوسط ۵ تا ۱۰ درصد بهره هوشی کمتری نسبت به دیگر کودکان دارند.
2. کاهش ظرفیت ریه ها
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای آلوده می تواند باعث کاهش حجم ریه های کودکان شود. این کاهش ظرفیت به معنای کاهش عملکرد ریه است که می تواند خطر ابتلا به بیماری های تنفسی مانند برونشیت، آسم و ذات الریه را افزایش دهد. همچنین عملکرد ضعیف تر ریه ها ممکن است زمینه ساز بروز بیماری های جدی تری مانند سرطان ریه و بیماری های انسدادی ریوی در آینده شود.
3. افزایش خطر کم خونی
تحقیقات نشان می دهد که آلودگی هوا می تواند ریسک کم خونی در کودکان را افزایش دهد. سرب، یکی از آلاینده های هوا، با کاهش عمر گلبول های قرمز خون، به ویژه در کودکان زیر ۵ سال، باعث افزایش احتمال ابتلا به کم خونی می شود.
4. کاهش سطح ویتامین D
آلودگی هوا از دو طریق می تواند منجر به کمبود ویتامین D در کودکان شود. اولاً، ذرات آلاینده مانع از جذب ویتامین D در بدن می شوند. ثانیاً، آلودگی هوا باعث می شود که کودکان بیشتر زمان خود را در محیط های بسته سپری کنند و کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرند. این امر موجب افزایش احتمال کمبود ویتامین D می شود.
5. چاقی و دیابت
مطالعات نشان داده اند که کودکانی که در معرض سطوح بالای آلودگی هوا قرار دارند، حساسیت کمتری به انسولین نشان می دهند و شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری دارند. هرچند آلودگی هوا تنها عامل ابتلا به دیابت و چاقی نیست، اما یکی از عوامل تأثیرگذار در افزایش این بیماری ها در سنین بالاتر محسوب می شود.
6. مشکلات قلبی
مطالعه ای که در دانشگاه استنفورد انجام شده است، نشان می دهد که آلودگی هوا ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی و مشکلات مزمن سلامتی در کودکان را افزایش دهد. این مطالعه نشان داده که قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، با افزایش تعداد مونوسیت ها (نوعی از گلبول های سفید) که در تشکیل پلاک های شریانی نقش دارند، مرتبط است. بنابراین، این وضعیت می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و مشکلات قلبی-عروقی را بالا ببرد.
7. تضعیف سیستم ایمنی
تحقیقات نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا می تواند سیستم ایمنی کودکان را تضعیف کند. کیفیت پایین هوا می تواند بیان ژن ها را در کودکان تغییر دهد و اثرات منفی بلندمدتی بر سلامت آنها بگذارد.
8. افزایش ریسک سرطان در کودکان
مطالعات مختلف نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا ناشی از ترافیک و صنایع، خطر ابتلا به سرطان خون در دوران کودکی را افزایش می دهد. همچنین، قرار گرفتن مادران در معرض آلودگی هوا پیش از تولد کودک، می تواند با افزایش خطر ابتلا به رتینوبلاستوما و لوسمی در کودکان مرتبط باشد.
آنچه از مقاله تأثیر آلودگی هوا بر هوش کودکان متوجه شدیم
کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر در معرض خطرات ناشی از آلودگی هوا قرار دارند. این آلودگی می تواند بر رشد جسمی و ذهنی کودکان، به ویژه در سنین پایین، تأثیر منفی بگذارد. در نهایت، تماس با هوای آلوده می تواند خطر ابتلا به مشکلات سلامتی مختلفی مانند نقص های مادرزادی، مرگ ومیر نوزادان، اختلالات عصبی، چاقی، مشکلات رشد ریه، ذات الریه، آسم و سرطان را در دوران کودکی و سال های بعدی افزایش دهد.